door Praktijk Fiducia | 9 nov, 2013 | Blog
“Je kunt alleen groeien door los te laten”, zei iemand enkele jaren geleden tegen me. Een uitspraak die ik maar moeilijk los kon laten…
Wat is loslaten? Is dat hetzelfde als los-gaan, zoals de bladeren van de boom. Verbreken van verbinding…? Is loslaten hetzelfde als vrij-laten? Is loslaten een herfstmethode van ‘laten waaien’…met de wind mee en ‘geen weerstand bieden’? Is loslaten hetzelfde als over-laten?
Wat is dan het tegenovergestelde van loslaten? Vasthouden of gevangen (ge)houden? Is het ver-bonden of ge-bonden blijven?
Loslaten… een behoorlijk ingewikkeld proces, zo te merken. Ook de natuur lijkt er dit jaar moeite mee te hebben! De bomen ‘houden vast’, de bladeren worstelen met het kleuren en verkleuren in verschillende schakeringen van het loslatingproces. Is loslaten nou iets natuurlijks? Of is het iets tegennatuurlijks? Draagt het bij aan groei? Of is het afbraak? Of staan deze dingen niet tegenover elkaar, is het ‘en-en’? Is loslaten, net zoals de herfst, een schakel in het kringloopproces?
Voor veel mensen is loslaten niet eenvoudig. En ieder mag daarvoor zijn eigen redenen hebben! Redenen die verbonden zijn met het verleden, heden en de toekomst! Een grote variëteit: moeite met controleverlies, angst en onzekerheid, daadwerkelijk verliezen en afscheid nemen, de onbekende toekomst, met alle onzekerheden van dien. Of simpelweg, een grote tevredenheid met het heden en dat dolgraag zo willen (vast)houden. Allemaal heel geldige redenen…
Is loslaten echt dè methode om vooruit te komen? Loslaten lijkt soms te worden gepresenteerd als levenskunst… “Als we de vervelende dingen in ons leven loslaten, houden we het goede over” en “Hoe meer je loslaat, hoe gemakkelijker je leven verloopt. En hoe meer vrijheid je ervaart”, zijn dan de motto’s. Maar hoe doe je dat: ‘loslaten’…, welke betekenis krijgt het, als je te maken hebt met ingewikkelde problemen, moeilijkheden en verdrietelijkheden?
Als je worstelt met loslaten, is het misschien helpend om voor jezelf steeds achter ‘loslaten’ het woordje ‘zijn’ te plaatsen. “LOS – LATEN – ZIJN”, staat er dan… Gebeurtenissen, personen, situaties kunnen we ‘laten’ door los daarvan ook (ons) zelf te ‘zijn’. Je eigen plek in nemen, (zorgen voor) ZIJN, helpt om anders met ‘de ander’ of ‘het gebeurde’ om te (leren) gaan.
Welke betekenis krijgt loslaten? Loslaten hangt ook samen met vertrouwen. Vertrouwen in jezelf en anderen. Vertrouwen in de Ander.
Alles in mijn leven staat onder Gods voorzienigheid.
Hoe de weg ook wordt geleid
en waar deze henengaat,
’t ligt besloten in Gods raad.
Wat Hij over mij beslist, dat zal enkel wijsheid zijn.
God is groot en ik zo klein.
Nimmer heeft Hij zich vergist.
Niets gebeurt wat Hij niet wist.
Heer’ wat mij ook wedervaart, leer mij ’t geven in Uw hand.
Word ‘k door vragen overmand
en door zorgen zeer bezwaard,
maak mijn angstig hart bedaard.
Dat ik mij getroost en stil,
overgeef, Heer, aan Uw wil.
(M.A. Groeneweg- de Reuver)
door Praktijk Fiducia | 22 okt, 2013 | Blog
Ze hebben het weer druk in deze tijd. De Vlaamse gaai, de veldmuis en de bosmuis. En natuurlijk de eekhoorn. Eikels, zaden, kegels van naaldbomen, beukennootjes…. Van alles wordt verzameld en verstopt. Een voedselvoorraad voor de barre wintertijd. Zorgvuldig wordt gezocht naar een veilige plek om dit ‘belangrijke en heel wezenlijke’ te verstoppen… Alles is gericht op (zorg voor) overleven. Natuurlijk moet de voorraad goed verstopt worden. Wat gebeurt er, als een andere vogel of een medebosbewoner het vindt en er mee aan de haal gaat?! Soms wordt de buit zelfs zo goed verstopt, dat de voedselvoorraad niet terug te vinden is…
Wat verstoppen wij, om te overleven? Welke ‘belangrijke en heel wezenlijke dingen’ verstoppen wij op een -naar wij denken- veilige plek? Hoe beschermen of bewaken wij onze ‘voorraad’? Wat gebeurt er als een ander onze ‘voorraad’ treft en er mee aan de haal gaat? Wat gebeurt er als we dat wat goed moest worden opgeborgen, om te overleven, soms ook moeilijk kunnen terugvinden?
Ik moest hierbij denken aan ‘gevoelens en emoties’. Ze zijn voor veel mensen misschien te vergelijken met de eikels en beukennootjes, die zorgvuldig onder de grond gestopt zijn. Niet voorafgaand, maar vaak in de barre (winter)tijden, waarin alles gericht was (en moest zijn) op ‘overleven’.
Niet zelden tref ik mensen, die dit vooral in hun jonge kinderjaren hebben moeten doen. Ze hebben geleerd hun gevoelens te verstoppen. Ze hebben geleerd dat dit nodig was, om (zo goed mogelijk) te kunnen overleven in hun omstandigheden. Ze hebben geleerd dat het verbergen van hun emoties en gevoelens hun veiligheid verschafte. En vanuit een andere plaats in het bos, waar ze sterker en groter moesten zijn dan ze eigenlijk konden, hoog en eenzaam in een boom, keken ze toe. Waren ze er alert op dat niemand hun gevoelens zou treffen en er mee aan de haal zou gaan. Soms zijn gevoelens zo goed verstopt, dat het moeilijk is om -in de volwassenheid- nog te onderkennen waar ze verborgen zijn. Soms is de voorraad zo lang niet aangeroerd, dat niet eens meer duidelijk is, wat er allemaal verzameld was…
Een mooi beeld eigenlijk… Niet het verstoppen op zich helpt de Vlaamse gaai en de eekhoorn om te overleven… Maar juist het terugkeren naar hun verborgen schat, het vinden van de voorraad, het gevoed en gesterkt worden met die voorraad… dat helpt te leven! Niet alleen, vanuit het plekje in de boom, alert zijn en zorgvuldig bewaken van de voorraad. Maar juist de kracht putten uit terugkeer naar een waardevolle verzameling van wezenlijke emoties en gevoelens in het leven. Emoties die er mogen zijn… en die bijdragen aan het leven.
We kunnen leren van de natuur, het kan ons stilzetten bij ons eigen leven. Soms in verband met de barre (winter)tijd, in tijden van schaarste, is het in de dierenwereld nodig om een eigen voedselvoorraad aan te leggen en deze nauwkeurig te bewaken. Het ‘wegstoppen’ kan (ook voor mensen) een heel effectieve manier van overleven zijn (geweest)…! Maar er kunnen ook weer andere tijden aanbreken… Tijden dat de voorraad opgegraven mag worden. Tijden dat de voorraad niet meer –uit gebrek aan veiligheid- bewaakt hoeft te worden. Tijden dat je je voorraad wederzijds kan en mag delen met anderen in je context. Tijden dat de voorraad niet onder de grond, maar aan de oppervlakte te vinden is… Je er gebruik van kan maken, het kan benutten in je leven, er van kan eten en zelfs… er van kan en mag genieten!
door Praktijk Fiducia | 13 sep, 2013 | Blog
Misschien herkent u dat wel… Als je een nieuwe auto koopt, zie je overal dat merk rondrijden. Als je je oriënteert op het kopen van een huis, lijkt het wel of overal een bord in de tuin staat. Als je je bezig houdt met fotografie, zie je overal om je heen ‘een geschikt plaatje’. En schrijf je een blog, dan rolt er ineens een nieuw onderwerp aan je voeten…
Dat overkwam me laatst, staande op het strand, aan de vloedlijn. Ik stond te kijken naar een man die garnalen viste. Hij liep tot zijn middel in het water, met een groot schepnet voor zich uit, en bracht netten vol garnalen aan de kant. Daar viel mijn blik ook op allemaal schelpdieren, die krioelden rond mijn voeten. Als vanzelf ging ik deze diertjes observeren… Met elke golf werden ze los gespoeld en renden ze hard heen en weer. Razendsnel begroeven ze zichzelf weer onder het zand, kruipend in hun huisje dat ze op hun rug droegen. Een bijzonder gezicht… Geboeid bleef ik kijken naar hun gedrag. Keer op keer werden ze bovengespoeld en herhaalde het rennen en wegkruipen zich. Er waren grote, volgroeide diertjes en hele kleintjes. Opeens zag ik iets opmerkelijks. Ik zag dat de grote diertjes de kleintjes vastgrepen, met een soort ‘schaartje’. Hoe bijzonder… Zij zorgden ervoor dat het kleintje bij hen bleef en niet wegspoelde met de golven. Zij zorgden voor hun nageslacht…
Mijn gedachte ging uit naar de boodschap van Jesaja 49: 15. Als zelfs een vrouw haar zuigeling niet vergeet, zou Ik (God) u dan wel vergeten? Eigenlijk brachten deze kleine schelpdiertjes dezelfde soort boodschap. Als dit kleine gewriemel zelfs zorg draagt voor het nageslacht, zouden wij dat als mensen dan niet doen?
Toch is het niet vanzelfsprekend, dat kinderen opgroeien met zorg en liefde van hun ouders. Hoeveel verdriet kun je tegenkomen in kinderlevens en in het leven van volwassenen, die terugkijken op gemis, verdriet, pijn en teleurstelling in hun jeugd. Hoe moeilijk kan het soms ook zijn om de tekorten te dragen, een plek te geven. En in de volwassenheid verantwoordelijkheid te nemen, om onrecht uit de geschiedenis om te buigen naar recht en vertrouwen voor de toekomst.
Anderzijds, soms sta ik verwonderd bij de processen van persoonlijke groei, waarin mensen leren om op gepaste wijze te zorgen voor zichzelf, de ander en het nageslacht. Waarin recht gedaan wordt, persoonlijk en aan de ander. Waarin passende acties in familierelaties en omstandigheden een verandering op gang brengen, die helend is en vertrouwen werft ook voor het nageslacht!
Wat is het mooi om dit werk te mogen doen!
door Praktijk Fiducia | 10 sep, 2013 | Blog
Wat een prachtig gebied…! De Schoorlse Duinen; Nederlands hoogste en breedste duingebied. Heel bijzonder, de mix van strand en stuivende duinen, afgewisseld met bos en (nu ook volop bloeiende) heide. Een gebied dat zich leent voor ontspanning door inspanning. Het vraagt namelijk wel klimmen en dalen, om er door heen te komen.
Fietsend achterop een tandem, schoten allerlei vergelijkingen door me heen, en opperde ik het idee om hierover een blog te schrijven.
Gedeelde smart is halve smart. Gedeelde vreugd is dubbele vreugd.
Gedeelde kracht is… zich versterkende kracht!
Dát ervaarde ik, afwisselend achterop of voorop de tandem. Het voordeel van een tandem berijden is dat je samen zorgt voor de aandrijfkracht. Dubbele kracht… om (dezelfde) tegenwind en heuvels / moeiten te weerstaan.
De kracht van de één, is een stimulerende en motiverende factor, voor de kracht van de ander. En dat is wederzijds, je versterkt elkaar! Het gaan ‘door bergen en dalen’, houd je op deze manier veel langer vol!
Als je hulp vraagt van een ander, betekent dat niet dat je gefaald hebt… Het betekent dat je er niet alleen voor staat! Als je hulp vraagt van de ander ben je niet zwak, maar benut en ontvang je een gedeelde, zich versterkende kracht!
Achterop de tandem neem je wel een andere plek in dan voorop. Voorop heb je het stuur in handen, je geeft leiding en hebt daarvoor ook de verantwoordelijkheid. Je ontvangt immers vertrouwen… Achterop wordt het ‘loslaten en overlaten’ beoefend. Worden de bochten ruim genoeg genomen? Je kunt niet meesturen…
Met z’n tweeën voorop, dat zal niet gaan. Afwisselend voorop en achterop wél. Samen afstemmen dus. De één links de ander rechts, dat zal niet gaan. Samen de route bepalen dus. Eén die achterblijft bij de ander, dat is onmogelijk. Samen het tempo bepalen dus. Doorgaan terwijl de ander stopt? Stoppen terwijl de ander doorgaat? Dat heeft onherroepelijk kleine(re) of grote(re) consequenties. Overleggen dus, je uitspreken in wat je wilt en wat je nodig hebt.
Samen opstappen en samen afstappen…
Er valt in het dagelijks leven best het een en ander te leren van dat fietsen op een tandem. Trouwens, samen op de tandem biedt sowieso al veel mogelijkheid tot gesprek. Dus ’t is aan te bevelen…
door Praktijk Fiducia | 2 sep, 2013 | Blog
“Mooi hè”, zei ik tegen de vrouw die voor me stond… Aandachtig keek ze naar een flyer van fotokunst. Ze versperde daarmee de toegang tot de toiletten. Ik stond rustig achter haar te wachten, maar dat had ze niet in de gaten. Op een eerder moment had ik zelf ook al de tijd genomen om die flyer te bekijken. Er stonden prachtige foto’s op van strand en zee.
De vrouw draaide zich vlug om. “O, sorry!”, zei ze tegen me. Ze opende de deur van de toiletten en dook naar binnen. Voor ik het wist, vloog het eruit: “Ik méénde wat ik zei hoor, ik vond het ook mooi!”. Maar ze was al in één van de toiletten verdwenen…
Op het toilet dacht ik na over wat er éigenlijk gebeurde… Ze leek zich te schamen voor de ruimte die ze innam, terwijl ze genoot van iets moois. Ze geloofde waarschijnlijk niet dat ik meende wat ik zei. Ze interpreteerde mijn opmerking op haar eigen manier… Ze trok zich terug uit het contact…
“Mooi hè”, zei ik tegen de vrouw die voor me stond… We stonden allebei te kijken bij een marktkraampje met creatieve handgemaakte accessoires. Het was erg druk bij het kraampje. Ik stond een beetje achter haar. De vrouw keerde zich naar me om. Ze geloofde klaarblijkelijk wat ik zei…! Ze bleef staan, nam de ruimte om -samen met mij- te genieten van iets moois. We kregen een leuk gesprekje met elkaar!
Verder struinend over de braderie dacht ik er over na… Wat een verschil in (re)actie, op dezelfde woorden! Hoe verschillend kunnen woorden geïnterpreteerd worden. Hoe verschillend kan de uitwerking zijn…
Hoe we met de ander (en ook met onszelf!) omgaan, wordt in belangrijke mate bepaald door onze ideeën over de ander. We kijken naar de ander, door een bepaalde bril… Ongemerkt geven we een eigen interpretatie aan onze waarneming…
Verkeerd interpreteren kan leiden tot misverstanden, hardnekkige (voor)oordelen en opvattingen, de ander op een voetstuk plaatsen of er vanaf laten rollen, vechten in of vluchten uit contact. Verkeerde interpretaties kunnen het begin zijn van een conflict met jezelf of je omgeving…
Onze interpretaties worden beïnvloed door allerlei ervaringen: de ervaring van dat moment (hoe we op dat moment in ons vel zitten), eerdere opgedane ervaringen met de ander of anderen, onze ervaringswereld (opvattingen, normen en waarden) en onze levenservaringen…
Ontmoeten we de ander werkelijk? Gaan we het contact (de dialoog) aan? Of maken we een beeld van de ander, op basis van onze eigen (vaststaande) ideeën, interpretaties en ervaringen? En houden we daarmee de ander op afstand? Verbergen we ons zijn achter schijn? En creëren we zo veiligheid?
Moed gewenst, voor werkelijke ontmoeting!
door Praktijk Fiducia | 1 aug, 2013 | Blog
Grenzen… kunnen negatieve associaties oproepen. Beperkend, beknellend en ruimte benemend. Vanuit dit perspectief kijken jongeren nogal eens naar grenzen die aan hen gesteld worden.
Grenzen… roepen soms de angst op van ‘scheiding en verbreking’. Zo zijn mensen wel eens bang om de ander tekort te doen of teleur te stellen, wanneer ze hun grenzen aangeven. Soms is er vrees voor een ‘contactbreuk’.
Grenzen… laten ook iets zien van onvolmaaktheid en kwetsbaarheid. Niemand is ‘onbeperkt’. Iedereen heeft ‘beperkingen’. Het leven zelf is begrensd…
M.C. Escher bekijkt ‘grenzen’ vanuit een ander perspectief! Hij is o.a. bekend om zijn prenten met precies in elkaar passende (meetkundige) patronen. ‘Witte vogels die naar rechts vliegen en zwarte vogels die naar links vliegen’. Aan de hand van dit soort prenten merkte Escher op: “De grenzen van de één zijn nodig voor de ruimte van de ander”. Boeiend om ook vanuit dit (positieve) perspectief te kijken naar grenzen!
Grenzen… bieden ruimte aan jezelf én ruimte aan de ander! Teken jezelf eens op papier. Teken je eigen ruimte er eens omheen… Er staat nu een grens, een afbakening… Ruimte en grenzen zijn dus inherent aan elkaar!
Grenzen… bieden duidelijkheid en veiligheid.
Grenzen… bieden een balans van ‘geven en ontvangen’ in de relatie; de mogelijkheid om ‘gepast/begrensd’ rekening te (laten) houden met de belangen, waarden, benodigdheden en gevoelens van jezelf én de ander.
Op de prenten van Escher zien we vissen, vogels of andere dieren, die elkaar raken aan de grenzen en met elkaar in verbinding staan. Dit doet me denken aan de uitspraak van Martin Buber “Ich werde am du”. “Ik word iemand aan jou”. Een mens ontwikkelt zich in relatie en in ontmoeting met de ander. Dat is precies wat jongeren ook nodig hebben. Aan de grenzen, een ontmoeting met de ander…
Met het innemen van mijn ruimte inclusief grenzen, bied ik … de mogelijkheid tot verbinding in kwetsbaarheid, … een ontmoeting met mijzelf!