door Praktijk Fiducia | 18 jul, 2013 | Blog
Hoe meer ik had gezien, hoe meer ik keek vanuit een ander perspectief… Dat gebeurde bij het bezoeken van de Escher tentoonstelling in den Haag. In het voormalige winterpaleis van koningin-moeder Emma prijken 130 werken van de kunstenaar M.C. Escher. Eigenlijk ben ik niet zo ‘kunst georiënteerd’. Eerlijk toegegeven, met Eschers werken had ik niet zo veel. Maar dat veranderde…
Sommige van zijn prenten liggen dicht bij de werkelijkheid en zijn gebaseerd op directe waarneming. ‘Het uitzicht op een Italiaans dorpje, in een glooiend landschap…’. Maar ieder realistisch kunstwerk is een visie van de kunstenaar op een deel van de werkelijkheid. Escher realiseerde zich dat de werkelijkheid er anders uit ziet, kijkend naar het dorpje, vanuit een hoogtepunt of vanuit een dieptepunt. Waarnemend van dichtbij, of van veraf. Kijken vanuit verschillende perspectieven geeft zicht op verschillende delen van de werkelijkheid!
Opeens staat dan kunst dichter bij het leven van alle dag. Vanuit welk perspectief (gezichtpunt of context) bekijk ik een situatie? Welke visie vorm ik, op dat deel van de werkelijkheid? In mijn gedachten kwamen diverse evaluerende opmerkingen van cliënten: “Je hebt me geholpen om een ander licht te werpen op de omstandigheden. Ik kan er nu anders mee omgaan”. “Je hebt me een spiegel voorgehouden”. “Je hebt me geholpen, om het van een andere kant te bekijken, ik had het nooit eerder vanuit die kant bezien”. Kijken vanuit een ander perspectief biedt ruimte en geeft meer zicht op de totale ‘werkelijkheid’. Mijn perspectief op zijn werk veranderde… Dit is eigenlijk ‘levenskunst’!
Verderop in zijn carrière komt Escher in de kunst van ‘onmogelijke realiteit’. Oppervlakkig kijkend zie je een natuurgetrouwe, aannemelijke omgeving. Goed beschouwend, zie je opeens een onmogelijke werkelijkheid. ‘Een waterval die weer omhoog stroomt…’. Kunst, beelden die je in het dagelijks leven zo niet tegen komt.
Toch kan het ook zo gaan in het leven… Voor het oog (van de ander) lijkt er soms niets aan de hand. Ben je misschien zelfs geneigd het te verbergen. Maar… je kunt je gevangen voelen in een ‘onmogelijke realiteit’. Uitzichtloze situaties. Altijd maar zorgen. Verdriet, machteloosheid, schaamte- of schuldgevoelens. Soms ben je gevangen in een vaststaand perspectief. Een negatief beeld over jezelf. Onzekerheid. Je kunt je gevangen voelen in herhalingen van problemen (“Dit overkomt me steeds”) en gedrag (“Hoe kan ik er anders mee omgaan?”).
Hoe meer ik keek vanuit een ander perspectief, hoe meer ik ging zien… Er kwam ruimte, voor andere delen van de werkelijkheid.
door Praktijk Fiducia | 5 jul, 2013 | Blog
“Ze is mijn aandacht niet meer waard”, sprak iemand naar me uit.
Deze uitspraak zette me aan het denken… In mijn vorige blog ‘Aandacht’, heb ik immers geschreven: “Ieder mens verdient aandacht. Ieder mens is de moeite waard om te zien en bij stil te staan”.
Is dat eigenlijk wel zo? Is iemand nog aandacht waard, de moeite waard om te zien en bij stil te staan, als zijn/haar handelen de ander zo beschadigd (heeft)? Als de ander er zoveel negatieve en diepverdrietige gevolgen van ondervindt in het leven. Kan en mag je van iemand vragen om dan zomaar over ‘onrecht’ heen te stappen? Verder gaan… Doen alsof het er niet is (geweest)? Moet je dan zomaar ‘vergeten en vergeven’?
“Aandacht geeft vertrouwen!”, schreef ik in mijn vorige blog. Hoe kun je vertrouwen geven, als je onbetrouwbaarheid ontvangt? Wat is het leven soms uiterst complex, met diep in-gewikkelde vragen! Diep van binnen ‘in-gewikkeld’…
Wat is onrecht? Iets wat niet billijk is. Iets wat niet fair is. Iets wat misdadig scheef is. Iets wat gebogen is. Onrecht is een grove inbreuk op rechtvaardigheid. Onrecht is het gebrek aan passende verantwoordelijkheid (voor de consequenties van je handelen) voor jezelf en de ander. Onrecht is het niet geven en/of ontvangen van wat ieder mens universeel verdient en nodig heeft: zorg, liefde, geborgenheid, veiligheid, erkenning, respect, eigenheid, ruimte en grenzen, enz.
Onrecht verdient aandacht! De persoon achter dat onrecht verdient aandacht. Achter het onrecht dat is geleden…! En achter het onrecht dat is aangedaan…
De gevolgen van geleden en gedragen onrecht in het leven; het zij door mensen je aangedaan, of moeite en verdriet door de omstandigheden van het leven je overkomen. Dat is de pijnlijke moeite waard om bij stil te staan en te zien. Dat is de diepingrijpende aandacht waard om er recht aan te doen, te erkennen, te rouwen. Dat benodigt aandacht van jezelf en aandacht van anderen. Dat benodigt vertrouwen van jezelf en betrouwbaarheid van anderen!
Ook de gevolgen van aangedaan onrecht in het leven, op allerlei terreinen. Ook dat verdient aandacht… De gevolgen voor de ander… Het roept om de verantwoordelijkheid het te gaan zien, er bij stil te staan en recht te gaan doen! Het roept om aandacht, om vertrouwen en betrouwbaarheid, voor jezelf en de ander.
Onrecht verdient het volle licht en grote zorgvuldigheid…
door Praktijk Fiducia | 21 jun, 2013 | Blog
“Kijk, daar komt het….” Prachtig bereide dampende pannenkoeken worden op ons tafeltje gezet. Zittend op een terrasje in de avondzon, kijken we toe. “Het ziet er heerlijk uit!”, is onze eerste reactie. “Ik hoop dat ze smaken. Er zitten speciale ingrediënten in; liefde en aandacht”, voegde de bediende ons toe. Ik weet het nòg… het is zeker een jaar geleden. De pannenkoeken waren met recht heerlijk te noemen. Maar vooral de smaak van ‘liefde en aandacht’ is bijgebleven! Wat is het aangenaam om mensen te ontmoeten die met liefde en aandacht in het leven staan. Dat proef je, daar raak je vol van en… dat geef je door!
Daar sta je dan… met een hand vol kleine muntjes voor een parkeermeter, maar… vijftig cent tekort. Een overvolle parkeerplaats en net een plekje weten te bemachtigen. De parkeermeter accepteert geen papiergeld. Wisselen? Niemand lijkt toeschietelijk. Het lukt niet. Opeens komt er een man aangelopen. “Wat heb je nodig?”, vraagt hij. Hij steekt twee euro omhoog: “Hier, gebruiken! En heb een fijne dag!”. Perplex sta je dan…. Wat een aandacht, wat een vertrouwen! Ik wil mijn klein muntgeld aan hem overhandigen, maar hij zegt: “Nee, als jullie blij zijn, dan ben ik ook blij”. Stralend loopt hij weg.
Bovenstaande ontmoetingen leren mij de kracht van het ‘leven met’ en ‘geven van’ aandacht. Het heeft uitwerking op de ‘ontvanger’ en tegelijk winst voor de ‘gever’. Iets dat we aandacht geven achten we de moeite waard, we zien het en staan er bij stil. Aandacht geeft vertrouwen!
Sommige mensen vinden het moeilijk aandacht te ontvangen. Ze voelen zich daar ongemakkelijk bij. Anderen vinden het moeilijk aandacht te besteden aan zichzelf. Ze achten zichzelf niet die moeite waard, staan niet bij zichzelf (bij eigen gevoelens en belangen) stil, maar geven aldoor aandacht aan anderen. Bij weer anderen gaat de aandacht uit naar het verlangen van die aandacht; naar gezien en erkend te worden. De aandacht blijft bij het gemis van aandacht en het ‘geven’ raakt uit beeld.
Ieder mens verdient aandacht. Aandacht van jezelf en aandacht van anderen. Ieder mens is de moeite waard om te zien en bij stil te staan. Wat kan een kleine blijk van aandacht veel invloed hebben… voor de ander en ook voor jezelf.
“Als jullie blij zijn, dan ben ik dat ook”, zei de man. En stralend liep hij weg.
