Een tijd geleden bracht ik een bezoekje aan het borduurmuseum “Het losse steekje” in Barneveld. Iets doen, iets verzamelen wat een ander niet doet, was het vertrekpunt van de twee mannelijke oprichters. In hun context werd gedacht “ze hebben een steekje los!”, zo vertelden ze. Wat een oordeel kunnen mensen hebben als we iets gaan doen wat niet zo gebruikelijk is of als we ergens in lijken af te wijken…
Ik vond het bewonderingswaardig. 1.800 borduurwerken tentoongesteld, terwijl ze er eigenlijk 18.000 hebben verzameld. Wat ik vooral leuk vond was dat deze mannen oog lijken te hebben voor het verhaal achter elk ‘kunstwerk’. Ze keken niet zozeer naar mooi of lelijk. In of uit de mode. Of wat dan ook. Maar ze leken te beseffen dat achter ieder borduurwerk een mens heeft gezeten… Een mens met een verhaal. Borduurwerken met een verhaal… Levenswerken.
Ze wisten bij diverse borduurwerken iets te vertellen. Mensen die op doktersadvies gingen borduren, na een hersenbloeding. Bijzonder om te horen dat borduren deze mensen heeft geholpen in hun herstel. Een foulard dat jaren lang bij mensen over de bank heeft gelegen, gemaakt van aan elkaar gestikte borduurwerken. Werken met bijzondere steken. Een portret, levensecht nageborduurd, van een foto van een vader…
Borduren is van origine echt een mannenberoep. In Bijbelse tijden borduurde de priester zijn eigen kleding. Een man die ging borduren om de tijd te doden in een revalidatieproces, zei: “het heeft zelfs ons huwelijk gered”.
Achter elk borduurwerk heeft een mens gezeten… Met vele gedachten en gevoelens. Met een verhaal, een levensgeschiedenis. Schilderen met een draad… Om iets te vieren, om iets of iemand te gedenken. Om tot rust te komen in de gedachten. Om te herstellen van een ziekte. Borduren, om iets te maken voor jezelf. Om iets te geven aan een ander.
De meeste borduurwerken waren ingelijst. Of ze waren ergens in verwerkt. Er waren stoeltjes mee bekleed of kussens van gemaakt. Hoe dan ook, wij zagen in dit museum meestentijds alleen de bovenkanten. In het dagelijks leven is dat eigenlijk precies andersom.
Ik moest denken aan het gedichtje van Corrie ten Boom:
Mijn leven is een weefsel tussen God en mij,
niet ik kies de kleuren, heel doelbewust werkt Hij.
Vaak weeft Hij er verdriet in en ik, door onverstand,
vergeet: Hij ziet de boven – en ik de onderkant.
Als ’t weefgetouw zal rusten en de spoel schiet niet meer om,
zal God het doek ontvouwen en verklaren elk ‘waarom’-
hoe nodig donkere draden zijn in des Wevers hand
naast goud – en zilverdraden: zó komt Zijn plan tot stand.
1.800 borduurwerken tentoongesteld. Soms heel mooi. Heel bijzonder fijntjes. Mooie kleuren, een mooi ontwerp. Soms grof gestikt, met een dikke draad. Sombere kleuren, herfstachtige kleuren.
Sommige borduurwerken zijn geborduurd met een enkele kleur. Andere werken hebben een diversiteit aan kleuren. Van sommige kleuren soms maar een enkel steekje. Wat kan het leven onmogelijk voelen als draden kriskras door elkaar lopen. Als er maar enkele steekjes met een bepaalde kleur geborduurd worden. En toch het kan zo nodig zijn, het kan er aan de bovenkant precies toe doen… Zoals de meeldraden van een prachtige bloem.
