Het valt me elke keer weer op…. Het slechte imago van onze gevoelens.
Gevoel? Wat moet je daar mee? Je koopt er niets voor.
Nee! Ik ben niet zo gevoelig. Ik ben heel nuchter.
Gevoel? Daar moet je je gewoon over heen zetten.
Gevoel? Dat kan je bedriegen! Gevoel is een slechte raadgever. We moeten vooral verstandig zijn, nuchter blijven nadenken.
Gevoelens… Nee daar praten we niet over. Ze zijn alleen maar lastig!
Hoewel ‘het luisteren naar gevoel’ maatschappelijk gezien wel meer terrein heeft gewonnen, zie ik toch elke keer weer mensen op allerlei terreinen worstelen met hun gevoelens.
Gevoelens die er niet mogen zijn…
Gevoelens die anders zouden moeten zijn..
Gevoelens die nu toch wel eens voorbij of over zouden moeten zijn…
Gevoelens zijn bedreigend, angstig of lastig!
Waarom gaan we zo met onze gevoelens om? Waar hebben we dat geleerd? En waar brengt het ons?
Gevoelens uiten… “Dat past echt niet in ons milieu hoor”, hoor ik dan zeggen. “Op mijn werk moet ik daar niet mee aankomen”. “In ons gezin, in onze familie… werd er nooit over gevoelens gesproken”.
Wat hebben we van jongs af aan hierin meegekregen? Welke plek geven we zelf aan ons gevoel? Welk imago over onze gevoelens willen we doorgeven aan de volgende generatie?
De termen ‘emoties’ en ‘gevoelens’ gebruiken wij in ons spraakgebruik door elkaar. Toch wordt er ook wel onderscheid gemaakt in emoties en gevoelens. Emoties komen naar voren in onze lichamelijke reacties. Verandering van gezichtsuitdrukking, verhoging van hartslag, trillen van de stem, knipperen van de ogen, tranen in de ogen. Niet altijd zijn we ons bewust van deze emoties. Gevoelens zijn eigenlijk de bewuste reflectie op deze emoties. Het is de bewuste beleving van de lichamelijke reacties. Wij zijn als mensen geschapen met de mogelijkheid om bewust te zijn van onze emoties. Wij zijn geschapen met de mogelijkheid met deze emoties om te gaan. Wij hebben de mogelijkheid van emotieregulatie gekregen.
Dieren hebben ook emoties. Ze zijn soms verdrietig, lijden soms pijn, ze lijken soms te rouwen, ze zijn soms angstig, ze zijn soms boos… Zij kunnen dit niet verwoorden. Zij kunnen het hooguit in hun gedrag laten zien. Dieren stoppen hun gevoel niet weg. Ze vechten of vluchten, ze laten hun kop hangen of hebben de staart tussen de benen. Ze trekken zich terug, ze blazen of… enzovoort. Dieren laten hun emoties zien…
Wij mensen hebben het vermogen gekregen om over onze gevoelens te praten. Wij kunnen gevoelens delen. Maar wij mensen houden soms onszelf voor en geven aan elkaar door dat gevoelens er niet mogen zijn…
Als we bang zijn, moeten we flink doen…
Als we verdrietig zijn, moeten we vrolijk doen…
Als we boos zijn, moeten we dat inslikken en ons aanpassen…
Als we blij zijn, moeten we oppassen dat we niet de uitbundig worden…
Apart hè?! Waarom leggen we zoveel oordeel op onze gevoelens? Waarom mogen ze er niet zijn?
De Bijbel houdt ons iets anders voor. We lezen openlijk over allerlei gevoelens van de Heere Jezus. Hij huilde bij het graf van Lazarus. Hij liet Zijn toorn en boosheid zien over onrecht en zonde. Hij was droevig en zeer beangst in de hof van Gethsemane. Hij vraagt ook naar de gevoelens en behoeften van de ander: “Vrouw wat weent gij? Wien zoekt gij?” Hij zei tegen de dochters van Jeruzalem niet dat ze niet mochten wenen, maar dat ze over zichzelf en hun kinderen moesten wenen. Wij kunnen gevoel bedrieglijk vinden, maar voor Salomo waren gevoelens en de emoties die zichtbaar werden heel bepalend bij zijn rechtspraak over wie de moeder van het levende kind was. Hij keek naar welke vrouw het ware moedergevoel liet zien…
Natuurlijk hoeven we niet enkel te varen op ons gevoel. Maar misschien mogen we wel beter voor onze gevoelens zorgen. Voelen…
Ja ik ben nuchter en ik heb ook gevoel
Ja ik ben verstandig en ik heb ook gevoel
Ja ik ben sterk en ik heb ook gevoel
Ja ik ben sterk juist omdat ik voel…